Καταπολέμηση Varroa

        Ο Δεκέμβρης έφτασε στα μισά ο καιρός είναι καλός και ίσως είναι η τελευταία ευκαιρία για όσους δεν έχουν κάνει την επέμβαση για Varroa. Και είναι η τελευταία ευκαιρία γιατί τα μελίσσια
στην ηπειρωτική και βόρεια Ελλάδα έχουν ξεγονιάσει πλήρως στην δε υπόλοιπη Ελλάδα έχουν το δυνατόν λιγότερο γόνο. Αυτό το μήνα η βασίλισσα διακόπτει ή περιορίζει αρκετά την ωοτοκία. Αυτό είναι κάτι που θέλουμε να γίνει και για να ξεκουραστεί η βασίλισσα αλλά και για να έχει όσο το δυνατόν μεγαλύτερα ποσοστά επιτυχίας η καταπολέμηση του Varroa.

        Πριν όμως ασχοληθούμε με την καταπολέμηση ας γνωρίσουμε καλύτερα τι είναι το Varroa γνωστό στο λεξιλόγιο των μελισσοκόμων ως ψείρα.. 

        Πρόκειται για ένα άκαρι -που ήρθε στην Ελλάδα από την νοτιοδυτική Ασία μήκους- 1,0-2,0 χιλιοστά (το θηλυκό 1,5-2,0) με πεπλατισμένο και κυρτό σώμα και είναι ορατό με γυμνό μάτι. Στο κάτω μέρος φέρει 4 ζεύγη ποδιών που στην άκρη τους έχουν μία ισχυρή βεντούζα με την οποία προσκολλάται στις μέλισσες.

      Αναπαράγεται μέσα στα κελλιά των προνυμφών μελισσών. Στο κελλι εισέρχεται ένα γονιμοποιημένο θηλυκό (1-3 στον κηφηνόγονο) 15-48 ώρες πριν σφραγιστεί και φτάνει στον πυθμένα που βρίσκεται η τροφή και μετά από την κατανάλωση της από την προνύμφη μέλισσα προσκολλάται σε αυτήν διατρυπά το δέρμα της και τρέφεται από την αιμολέμφο. Εξήντα ώρες μετά το σφράγισμα του κελλιού γεννά το πρώτο αυγό το οποίο είναι το μοναδικό που εξελίσσεται σε αρσενικό. Συνεχίζει κάθε 30 ώρες να γεννά ένα αυγό και συνολικά 3-6 (6 στον κηφηνόγονο). 

        Μετά από 48 ώρες εξέρχεται από το πρώτο αυγό το αρσενικό και στη συνέχεια τα θυληκά. Σε 7 μέρες το αρσενικό είναι ώριμο και γονιμοποιεί διαδοχικά τα θηλυκά και μετά πεθαίνει. Με το ξεσφράγισμα του κελλιού εξέρχονται 2-3 θηλυκά από τα εργατικά κελλιά και 4-5 από τα κηφηνοκέλια και προσκολλώνται σε ακμαίες μέλισσες με προτίμηση σε τροφούς και σε κηφήνες και ελάχιστα σε συλλέκτριες.

        Από όλη την παραπάνω συνοπτική περιγραφή συμπεραίνουμε ότι η μεγαλύτερη αναπαραγωγή γίνεται στα κηφηνοκέλια και η μεταφορά από μελίσσι σε μελίσσι οφείλεται κυρίως στους κηφήνες. Επίσης κατανοούμε τον λόγο που θέλουμε να είναι χωρίς γόνο ή όσο το δυνατό με λιγότερο γόνο. Τότε τα παράσιτα είναι όλα επάνω στις μέλισσες και μπορούν να καταπολεμηθούν είτε βιολογικά είτε με χημικά μέσα.

ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ

Οξαλικό Οξύ:  Είναι το αποτελεσματικότερο από τα βιολογικά σκευάσματα με (80-95%) και με πολύ μικρές ή σχεδόν καθόλου παρενέργειες στις μέλισσες. Σε ένα κιλό ζάχαρη και ένα κιλό νερό ρίχνουμε 87 γραμμάρια  οξαλικό οξύ και από το διάλυμα που προκύπτει ρίχνουμε στα κενά μεταξύ των πλαισίων σε όσα πλαίσια υπάρχουν μέλισσες. Εκείνο που πρεπει να τονιστεί είναι ότι το διάλυμα πρέπει να είναι ΧΛΙΑΡΟ για να μην παγώσουν οι μέλισσες.

Πηγή: http://melisakis.blogspot.gr/2015/01/blog-post.html

ΧΗΜΙΚΑ ΜΕΣΑ

Στην κατηγορία αυτή υπάρχουν εγκεκριμένα σκευάσματα με φυσικές ουσίες και με τεχνητές ουσίες όπως επίσης και σκευάσματα που στη χώρα μας δεν είναι εγκεκριμένα για χρήση στη μελισσοκομία.

Apigurd, ApilifeVar: Είναι ταινίες εμποτισμένες με θυμόλη ή και με άλλα φυτικά εκχειλίσματα. το πρώτο είναι σε μορφή Gel και απαιτεί μέση θερμοκρασία 15C και το δεύτερο είναι σε μορφή ταμπλέτας και απαιτεί μέση θερμκρασία 18C περιορίζοντας έτσι την χρήση τους.

Bayvarol, Perizin, Chekmite: Ταινίες από PVC εμποτισμένες με χημικό σκεύασμα οι οποίες τοποθετούνται μεταξύ των πλαισίων σύμφωνα με τις οδηγίες που αναγράφοντα στο καθένα. 

Τακ-Τικ:  Χημικό σκεύασμα με δραστική ουσία το amitraz (υγρό) το οποίο δεν είναι εγκεκριμένο για χρήση στη μελισσοκομία αλλά χρησιμοποείται από πολλούς με καλά αποτελέσματα.

      Επιπλέον των παραπάνω μπορεί να υπάρχουν και κάποιες άλλες ουσίες που δεν μου είναι γνωστές. Ο κάθε μελισσοκόμος επιλέγει τον τρόπο που θέλει να απαλλάξει τα μελίσσια του από την varroa. Εκείνο που θα τονίσω είναι ότι δεν πρέπει να χρησιμοποιούμε χημικά ή άλλα σκευάσματα κατά την διάρκεια συγκομιδής νέκταρος ή μελιτωμάτων γιατί θα μεταφερθούν στο μέλι και κατ΄ επέκταση στον καταναλωτή.

     Θα τονίσω ακόμη ότι αυτόν τον καιρό πρέπει να γίνει ριζική καταπολέμηση του Varroa με όσο το δυνατό μεγαλύτερα αποτελέσματα πρώτον γιατί θα μπορέσουν την άνοιξη να αναπτυχθούν καλύτερα απαλλαγμένα από το άκαρι και δεύτερον δεν θα υπάρχει δυτότητα ριζικής επέμβασης το καλοκαίρι λόγω ύπαρξης γόνου αλλά και λόγω της συλλογής. 

       Τέλος υπάρχουν και κάποιοι άλλοι τρόποι που μπορούμε να ξαλαφρώσουμε τα μελίσσια μας από το άκαρι προκειμένου να επιδιώξουμε μία ανθοφορία  ή να βοηθήσουμε μεμωνομένα μελίσσια με βαριά προσβολή. Αυτό όμως θα αποτελέσει αντικείμενο άλλου άρθρου.